به گزارش پایگاه خبری جاجرم، جاجرم بخاطر آثار متعدد تاریخی و باستانی یکی از مناطق ارزشمند و شایان توجه باستانشناسی در استان خراسان شمالی است. این منطقه باستانی دارای آثارمهمی همچون محوطه تاریخی تپه پهلوان، تپه حیدران و... با قدمت هفت هزار سال و نیز بناهای باارزشی نظیر مسجد جامع جاجرم است.

مسجد جامع جاجرم / شماره ثبت ملي : 1580

مسجد جامع جاجرم از جمله مساجد کهن ایران متعلق به قرون اولیه اسلامی، درمحدوده بافت تاريخي شهر و خیابان شهید رجائی- خیابان 15 خرداد جنوبی واقع شده  است. ارگ کاظم خان ، باغ و بنای کوشک، آب انبار آق فریدون نایب و ... از دیگر آثار ارزشمند بافت تاریخی جاجرم می باشند. این مسجد دارای صحنی کوچک و دو شبستان باریک در طرفین آن می باشد. بر پیشانی ایوان ورودی گنبدخانه یک کتیبه کاشی فیروزه ای وجود دارد که به شدت آسیب دیده است در این کتیبه عبارت «بتاریخ بیستم ماه سنه سبع و سبیعن» دیده می شود و مابقی آسیب دیده است که به احتمال قریب به یقین «خمس مائه» بوده ، یعنی تاریخ 597 هجری.

قلعه جلال الدین جاجرم
شماره ثبت در فهرست آثار ملی: ۱۵۷۷
موقعیت: بین شهرستان گرمه و جاجرم

کاروانسرای رباط قلی/ شماره ثبت ملي : 4574

رباط قلی یکی از باشکوه ترین کاروانسراهای خراسان شمالی واقع در بخش سنخواست شهرستان جاجرم است. این بنای تاریخی در سه کیلومتری شرق روستای گازان و سه کیلومتری جنوب روستای قلی واقع شده است. طرح کلی رباط قلی مستطیل است با چهار برج  در چهار گوشه بنا و یک برج نیز در وسط ضلع های شمالی ، غربی و جنوبی آن. ورودی بنا در وسط ضلع شرقی قرار دارد. بعد از ورودی از طریق یک فضای سرپوشیده چهارطاقی شکل به چهار طرف دسترسی می یابد.بارانداز یا حیاط کاروانسرا به صورت یک صحن چهار ایوانی است در فرورفتگی ایوان جنوبی یک محراب با بقایای گچبری که بی شک نمازخانه کاروانسرا بوده، قرار داشته است.

براساس آثار و شواهد کتیبه گچبری موجود بر سر در ورودی به خط ثلث که اکنون بکلی از بین رفته  و نیزسبک و سیاق معماری و طرح کلی بنا ، نماسازی داخل و خارج بنا و مصالح میتوان این اثر را  جزء آثار شاخص دوران تیموری بشمار آورد.

آرامگاه خواجه علی بن مهزیار / شماره ثبت ملي : 16583

آرامگاه خواجه علی ابن مهزیار از جمله آثار ارزشمند تاریخی جاجرم به شمار می رود که ساخت آن را به دوره ایلخانی نسبت می دهند. براساس بررسی های بعمل آمده، تا دورۀ قاجار فضای داخلی بقعه و به ویژه مرقد تزیینات آجرهای لعابدار فیروزه ای با نقش برجستۀ آیات شریفۀ قرآنی به خط ثلث و نقوش گیاهی داشته که بعدها از اینجا  به مقبره یارمحمد خان شادلو «سردار مفخم» در بش قارداش منتقل و در آنجا نصب شده است، بعد ها هم به «گنجینه اسلامی» موزه ملی ایران انتقال داده شده و در آنجا به شماره ثبت 3278 نگهداری می شوند.

 طبق برخي روايات مذهبی اين بنا مدفن ابوالحسن علي بن مهزيار، از یاران صدیق امام علی ابن موسی الرضا (ع) است. علی بن مهزیار از سوی امام رضا (ع) و امام جواد (ع) مقام نمایندگی و وکالت در نواحی جاجرم داشته و تألیفات و آثار متعدد ی از او برجای مانده است.آرامگاه خواجه مهزیار در حومه شرقی جاجرم، ابتدای جاده جاجرم- سبزوار قرار داد.

باغ کوشک جاجرم

نارین قلعه : 

شماره ثبت ملي :  1593

نارین قلعه نماد تاریخ کهن جاجرم در دل این شهر مهم دوران اسلامی قرار دارد. در « مطلع الشمس » در باره نارین قلعه جاجرم آمده است: « در وسط جاجرم بر روي تل مصنوعي مرتفعي قلعه اي است خراب و خالي از سکنه و نارين قلعه اين بلد است ، چهار برج دارد ».چارلز ادوار ييت نیز در « سفر نامه خراسان و سيستان» مي نويسد: «در وسط جاجرم يک تل خاک عظيم به ارتفاع 21تا 24متر هست که بقاياي ارک شهر قديمي محسوب مي گردد و به آن نارين قلعه مي گويند.»

آب انبار آق فریدون

انتهای پیام/ مهدی تقی زاده